Η Ελλάδα βίωσε το καλοκαίρι πρωτοφανείς δασικές πυρκαγιές σε πολλές περιοχές της χώρας καταστρέφοντας χωριά, καίγοντας δεκάδες κατοικίες συμπολιτών μας και στερώντας μας πνεύμονες πρασίνου. Η φυσική καταστροφή είναι συνθήκη που επέφερε και θα εξακολουθήσει να επιφέρει σημαντικές ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις στους πληγέντες.
Το Ελληνικό Κέντρο για την Ψυχική Υγεία και Θεραπεία του Παιδιού και της Οικογένειας «Το Περιβολάκι» ανταποκρίθηκε στο κάλεσμα της Ομοσπονδίας Φορέων Ψυχικής Υγείας «ΑΡΓΩ» στην οποία απευθύνθηκε η Αναπληρωτής Υπουργός, κ. Ζ. Ράπτη για συγκρότηση κλιμακίων για τη δια ζώσης παροχή ψυχοκοινωνικής υποστήριξης στους πληγέντες των πυρκαγιών.
Ειδικότερα, με συμμετοχή επαγγελματιών ψυχικής υγείας από τους φορείς που συμμετέχουν στην Ομοσπονδία «ΑΡΓΩ» έγινε παρέμβαση στην περιοχή της Βόρειας Εύβοιας από τις οκτώ Αυγούστου με πολυάριθμα κλιμάκια παρέχοντας, πέρα από είδη πρώτης ανάγκης, πρώτες βοήθειες ψυχικής υγείας ενηλίκων και ψυχοκοινωνική υποστήριξη παιδιών και εφήβων που έχουν βιώσει την εμπειρία της πυρκαγιάς και των συνεπειών της. Πρόθεση όλων όσων συμμετείχαν στα κλιμάκια ήταν οι ενήλικοι ή οι ανήλικοι συμπολίτες μας να μην νιώθουν μόνοι σε αυτήν την κρίση.
Το Ελληνικό Κέντρο για την Ψυχική Υγεία και Θεραπεία του Παιδιού και της Οικογένειας «Το Περιβολάκι» στο πεδίο παρέμβασης των χωριών της Βόρειας Εύβοιας στάθηκε από την πρώτη μέρα με σεβασμό και αμέριστη διάθεση δίπλα σε παιδιά κι εφήβους, σε γονείς καθώς και εκπαιδευτικούς και έτσι θα συνεχίσει όσο θα υπάρχουν τα κλιμάκια.
Από τις 8 Αυγούστου εκεί στην λαβωμένη Βόρεια Εύβοια….. κοντα στα πληγωμένα παιδιά της….. εκεί προσπαθώντας να χαμογελάσουν και να δυναμώσουν!
Τα παιδιά και οι έφηβοι είναι ανάγκη να μιλήσουν για αυτό που βίωσαν σε ένα περιβάλλον ασφάλειας και αποδοχής και είναι σημαντικό να υπάρχει κάποιος επαγγελματίας που θα ακούσει τη διήγηση της εμπειρίας τους, τον τρόπο με τον οποίο την βίωσαν και να κατανοήσει τα συναισθήματά τους. Έχει μεγάλη σημασία να έχουν τα παιδιά ώρες χαράς και δημιουργίας ώστε να δέχονται κι άλλα ερεθίσματα, να εμψυχωθούν με δημιουργικές δράσεις μετά από το στρεσσογόνο γεγονός της πυρκαγιάς. Στόχος των δράσεων και των ομάδων στο πλαίσιο της ψυχοκοινωνικής υποστήριξης ήταν το μοίρασμα και η επεξεργασία σκέψεων και συναισθημάτων αναφορικά με τις πρόσφατες πυρκαγιές, ο ανοιχτός διάλογος και η συνάντηση των μελών και τέλος η ενδυνάμωση και η ενίσχυση των στοιχείων της ελπίδας.
| « Βοήθησα των παππού μου να σωθεί το σπίτι μας», αναφέρει ο πεντάχρονος Κ
«Τι θα κάνω άμα καούν τα παιχνίδια μου;» είναι η αγωνία του μικρού Μ, 8 χρονών «Το σχολείο μου έχει καεί;» αναρωτιέται η εννιάχρονη Ρ. «Σκέφτομαι τα πράγματα που πρέπει να πάρω μαζί μου όταν έρθουν οι πλημμύρες» λέει με αγωνία η δεκαπεντάχρονη Β. «Με έπιασε πανικός και ούρλιαζα ενώ έμπαινα στο φέρρυ μποτ» εξιστορεί ο 16χρονος Μ. |
Οι γονείς αντιμετωπίζουν τη δύσκολη αυτή συνθήκη αν και είναι πολύ επιβαρυμένοι, κλήθηκαν και εξακολουθούν να καλούνται να τη διαχειριστούν, να φροντίσουν για την καθημερινότητα και να προσφέρουν ψυχολογική στήριξη και ασφάλεια στα παιδιά τους. Είναι σημαντικό να μην διαχειρίζονται φόβους ή άγχη μόνοι τους και γι αυτό ήμασταν και συνεχίζουμε να είμαστε κοντά τους. Μέσα από τις ομάδες γονέων καλύπτονται οι προσωπικές ανάγκες, ενημερώνονται οι γονείς για τις πιθανές αντιδράσεις των παιδιών και υποστηρίζονται ώστε να επεξεργαστούν τα στάδια του πένθους που φέρει η απώλεια, είτε είναι απτή είτε είναι συμβολική ώστε να μπορέσουν να προσαρμοστούν στη νέα συνθήκη.
| «Γιατί το παιδί μου κλαίει με το παραμικρό;», ρωτάει η μαμά του Α.
«Έχω ανησυχία για το μέλλον, μεγάλη λύπη, το χωριό θα ερημώσει, φοβάμαι για το αύριο» μοιράζεται ο μπαμπάς του Π. «Φοβάμαι να περάσω μπροστά από το καμένο μου σπίτι» επισημαίνει η μαμά της Ε. «Η κόρη μου μετά τις φωτιές σταμάτησε να τρώει και έπινε μόνο γάλα» διηγείται η μαμά της Β. |
Οι εκπαιδευτικοί καλούνται, ως οι αρωγοί του παιδιού στο σχολικό περιβάλλον και κατ’ επέκταση της οικογένειας, να αναγνωρίσουν και να διαχειριστούν τις αντιδράσεις και τις δυσκολίες των μαθητών. Είναι επακόλουθο να τους δημιουργούνται ερωτήματα ως προς τον τρόπο διαχείρισης και πλαισίωσης του γεγονότος με την ομάδα-τάξη. Μέσα από τις ομάδες εκπαιδευτικών στοχεύουμε στην ενδυνάμωση τους ώστε να διαχειριστούν τις συζητήσεις που προκύπτουν στην τάξη από τους μαθητές ώστε να μπορούν να εμψυχώσουν τα παιδιά για να διευκολυνθεί η προσαρμογή τους στο σχολείο.
| «Πως μπορώ να βοηθήσω τα παιδιά που κάηκε το σπίτι τους να ξανανιώσουν χαρά και ασφάλεια στο χωριό μας; » αναρωτιέται η δασκάλα.
«Δεν ξέρω πως θα εκφραστεί αυτός ο πόνος στα παιδιά και πόσο πρέπει ή δεν πρέπει να συζητάμε για τα γεγονότα» λέει ο δάσκαλος με αγωνία. «Πως μπορούμε να καταλάβουμε αν ένα παιδάκι έχει επηρεαστεί από τις πυρκαγιές» ρωτάει η νηπιαγωγός. |
Μέχρι σήμερα, σε συνεργασία με την τοπική κοινότητα έχουν πραγματοποιηθεί δράσεις για παιδιά από 3 έως 12 ετών, για εφήβους και ομάδες γονέων στα χωριά Ροβιές, Λίμνη, Ελληνικά, Κεχριές και Αγδίνες. Επίσης, έχουν ήδη ξεκινήσει οι δράσεις που απευθύνονται στους εκπαιδευτικούς στις Ροβιές.
Η συμμετοχή όλων μας στα κλιμάκια είχε δυσκολίες σε πολλαπλά επίπεδα. Πρόκειται για παρέμβαση στην κρίση που συνοδεύεται από έντονα συναισθήματα. Ωστόσο η εμπειρία για όλους εμάς υπήρξε πολύτιμη και όλοι κουβαλάμε στην καρδιά μας άπειρες εικόνες και πολύ δυνατές στιγμές που μας βοηθήσουν να συνεχίζουμε με δύναμη το έργο μας στο πεδίο.
Δείτε εδώ ένα βίντεο-ντοκιμαντερ του Γιάννη Χατζηγεωργίου για την παρέμβαση και τη δράση της Ομοσπονδίας ΑΡΓΩ και των φορέων ψυχικής υγείας στη Βόρεια Εύβοια.
Δείτε εδώ μια παρουσίαση του έργου σε pdf
Σημείωση: Η φωτογραφία στην πρώτη διαφάνεια αντλήθηκε από το αναρτημένο video “VORIA EVIA the next day” (facebook Ομοσπονδίας «ΑΡΓΩ»). Οι φωτογραφίες με τις δραστηριότητες και τις παιδικές ζωγραφιές προέρχονται από το αρχείο των ψυχολόγων που συμμετέχουν με τα κλιμάκια στο πεδίο για την παροχή υπηρεσιών ψυχοκοινωνικής υποστήριξης των πυρόπληκτων στην Β. Εϋβοια.
Η συνολική παρουσίαση στην ιστοσελίδα για τη δράση δημιουργήθηκε από εργαζόμενη στο ΠΕΡΙΒΟΛΑΚΙ
